Rob van Assen
Het Tolhuysch Oegstgeest

Langs de kalme Haarlemmertrekvaart, tussen Voorhout en Warmond, staat het karakteristieke Tolhuysch van Oegstgeest. Het is midden vorige eeuw, en de tijd lijkt hier even stil te staan.

De rode dakpannen lichten op in het zachte zonlicht, de lucht hangt vol Hollandse wolken, en in het water weerspiegelt de rust van het landschap.

Aan de oever roeit een man langzaam zijn boot vooruit, het ritme van zijn riemen vermengt zich met het gekabbel van het water. Verderop duwt een ander zijn kruiwagen over het smalle pad, terwijl enkele eenden rustig in de vaart dobberen.

Vroeger trokken hier de paarden de trekschuiten voort, van Leiden naar Haarlem, via Halfweg bij het station Lisse. De tocht duurde uren, maar bood reizigers beschutting en uitzicht over het vlakke land.

De paarden werden onderweg ververst: in Leiden stond een stal net buiten de Marepoort, en aan de Delfweg in Halfweg wachtte een tweede ploeg.

Het Tolhuysch was de plek waar men tol betaalde om de poort te mogen passeren. De doorgang tussen de poorten, ooit een levendige plek van handel en verkeer, leeft in het geheugen van velen uit de streek voort.

In dit schilderij heeft Rob van Assen de stilte na die bedrijvigheid gevangen, het vredige water, de heldere lucht en het huis dat als een baken van vroeger tijden langs de vaart blijft staan.

Een eerbetoon aan de geschiedenis van de Bollenstreek, en aan de mensen die leefden in die tijd.